1- دركار تهيه، تاليف، ترجمه، نشر كتاب، كار تحقيقاتي اصول و اسلوبي هست كه رعايت آنها به كتاب، گزارش، كار تحقيقاتي و … از هر سنخ، ارزش و اعتبار مي‌بخشد و انتقال مفاهيم را به خواننده آسان مي‌كند. ملاحظه اين نكات باعث مي‌شود كه مدرك تهيه شده شما با سرعت بيشتري ويرايش شود و در واحد انتشارات معطل نماند. همچنين از دوباره‌كاري و اتلاف وقت، جلوگيري مي‌كند.
رعايت اصول نگارش نه تنها كار محقق و خواننده را آسان مي‌كند، بلكه سبب مي‌شود تا نوشته‌ها از زيبايي و ترتيب خاصي بهره‌مند شوند. براي شناخت بيشتر به مدارك و كتاب‌هاي نگارش مراجعه نمايند.
ويرايش چيست؟
از ويرايش برداشت‌هاي مختلفي وجود دارد. گروهي آن را با غلط‌گيري نمونه‌هاي چاپي يكي مي‌دانند، عده‌اي مي‌پندارند كه ويرايش، همان اعمال قواعد رسم خط است، و در اين ميان، فقط آنان كه سابقه تاليف، ترجمه و نشر دارند، مفهوم دقيق ويرايش را مي‌دانند، براي اطلاع شما محققين محترم، كارهايي را كه ويراستار در واحد انتشارات انجام مي‌دهند، شرح مي‌دهم و سپس به مختصري از آئين‌نامه نگارش مي‌پردازيم.هر اثري كه به انتشارات مي‌رسد، ابتدا ويراستار محتواي آن را بررسي مي‌كند، هرگاه ترجمه باشد، آن را با اصل مقابله مي‌كند و ميزان دقت و مهارت در نقل معاني و مفاهيم، گزينش معادل‌ها و رعايت يكدستي در كاربرد الفاظ و همچنين صحت ضبط و رواني و سلامت بيان را مي‌سنجد، هرگاه تاليف و تصنيف باشد، به ارزش ادبي و اعتبار علمي آن، از جهت اسناد، منابع و طرز استفاده از آنها، و همچنين، به نحوه تصويب و تدوين و تناسب و توازن فصول و مطابقت محتواي اثر با مقصود نويسنده توجه نشان مي‌دهد. سپس، نوبت به ويرايش فني مي‌رسد كه عبارت است اعمال قواعد رسم خط و نشانه‌هاي فصل و وصل، پاراگراف‌بندي، تنظيم كردن عناوين آثار يا پاره‌اي واژه‌ها، و عبارات، ضبط اساسي و اصطلاحات به مشخص كردن عناوين آثار يا پاره‌اي واژه‌ها، و عبارات، ضبط لاتيني نام‌ها يا معادل‌هاي خارجي اصطلاحات فني و مفاهيم علمي، تعيين شكل‌ها و نمودارها و جدول‌ها، اجراي ضوابط فرمول نويسي، تعيين سلسله مراتب عنوانها و زيرعنوانها يا كدبندي مطالب، فصل‌بندي، تنظيم كتابشناسي، تهيه فهرست مندرجات و فهرست تفصيلي و فهرست راهنما و واژ‌ه‌نامه و شرح اعلام و ديگر حواشي و تعليقات، تنظيم صفحات عنوان و حقوق و انجام كارهاي ديگري كه ذكر آنها در اين مختصر نمي‌گنجند.
2- قسمت‌بندي مطالب يك كتاب، كار تحقيقاتي يا گزارش براي خواننده بسيار مهم است، اگر عنوان‌هاي اصلي و فرعي درست تنظيم شده باشند. خواننده سردرگم نمي‌شود براي رعايت اين مساله، بهتر است به ضوابطي پايبند باشيم كه آن را در سرتاسر اثر يا گزارش رعايت كنيم..
جدول نشانه‌ها
شكل نشانه نام نشانه بيشترين كاربرد
0 نقطه مي‌گويد‌يك‌جمله‌كامل به پايان رسيده‌است
! نشانه تعجب، هيجان، احساس مي‌گويد‌كه‌جمله‌يك‌فرمان‌است‌يااحساسي‌شديدوناگهاني
؟ نشانه سئوال مي‌گويد كه جمله را بايد سئوالي بخوانيم
، نشانه مكث، ويرگول، گاما مي‌گويدكه‌چه‌وقت‌بايد‌درميان‌جمله‌كمي‌مكث كنيم
؛ نشانه وقف متوسط، نقطه-ويرگول مي‌گويد كه جمله پايان يافته متمم يا مكملي دارد
: دونقطه مي‌گويد كه توضيح اضافي از پس اين نشانه مي‌آيد
” “ نشانه نقل و قول مي‌گويدكه‌كدام‌قسمت‌نوشته‌ازديگري‌يابيان‌گوينده‌اي‌است
_ خط فاصله، تيره- خط پيوند مي‌گويد‌كه‌عبارت‌ياجمله‌معترضه‌مربوط‌به‌موضوع‌ازپس
اين‌نشانه‌مي‌آيد
000 سه نقطه مي‌گويد كه بحثي از نوشته حذف شده است
( ) دو كمان دو ابرو- پرانتز مي‌گويدكه‌نوشته‌ميان‌اين‌نشانه‌بازمينه‌اصلي‌موضوع‌ارتباط‌فرعي‌دارد
[ ] قلاب، كروشه مي‌گويدكه‌آنچه‌ميان‌اين‌نشانه‌آمده‌است‌به‌متن‌اصلي‌افزوده‌شده‌است
___ خط بلند مي‌گويد كه آنچه در زير مي‌آيد پانوشت صفحه است
3- اصول استفاده از منابع و ماخذ دركار تحقيقاتي
در اين قسمت بايد در نهايت صداقت ((كه همانا مراد از تحقيق همان «حقيقت‌يابي» و از عينيت‌گرايي همان « راستگرائي» است)) كليه اطلاعات و زيربنائي كه از كتب، مجلات و ساير منابع ديگر بدست آمده و نيز بررسي‌ها و تحقيقات و تجربيات ديگران كه بهر ترتيبي جمع‌آوري شده منعكس گردد. به عبارت ديگر محقق بايد حاصل كار محققان و نويسندگان ديگر را، هم‌چون حاصل كار خود، محترم بداند و هر جا، در هر مورد و زمينه‌اي كه از كار ديگر محققان و نويسندگان بهره مستقيم مي‌برد و يا متون آنان را « نقل» مي‌كند، در پايان كار تحقيقي و يا كتاب خود، به اين نقل‌قولها با ذكر نام و مشخصات مولفيني، برابر فرم ذيل اشاره نمايد. با اين كار، هم آزاديها و حقوق مؤلفان و محققان محفوظ مي‌ماند و هم بناي راستگرائي تحقيقي استوار مي‌شود.
نمونه:
1- نادري، عزت‌اله- سيف نراقي- مريم، ( روش‌هاي تحقيق و چگونگي ارزشيابي آن در علوم انساني) تهران- دفتر تحقيقات و انتشارات بدر- چاپ پنجم1372
2- دلاور، علي «مباني نظري و عملي پژوهش در علوم انساني و اجتماعي» رشد چاپ د وم 1376
3- نادري، عزت‌اله- سيف نراقي- مريم، ( روش‌هاي تحقيق و چگونگي ارزشيابي آن در علوم انساني) تهران- دفتر تحقيقات و انتشارات بدر- چاپ پنجم 1372
4- كرلينجر، فرد، ان « مباني پژوهش در علوم رفتاري» حسن پاشا شريفي- جعفر نجفي زند- موسسه انتشارات آواي نور، جلد اول و دوم چاپ اول 1374
.
مروت آزاد بخت
Loading ...